CIEKAWOSTKA - nazwa miasta
Wojciech Kętrzyński - urodził się jako Adalbert von Winkler. Jego ojciec pochodził ze szlacheckiej rodziny kaszubskiej herbu Cietrzew, której nazwisko powstało od miejscowości Kętrzyno w powiecie wejherowskim. Dziadkowi do nazwiska został dopisany dodatek Winkler, a ojciec o imieniu Józef używał już tylko nazwiska Winkler.
W latach 1853–1855 ukończył progimnazjum w Giżycku. Następnie od 1855 roku uczył się w Gimnazjum w Kętrzynie.
W 1856 z otrzymanego od siostry listu dowiedział się o polskim pochodzeniu i dawnym nazwisku rodowym Kętrzyński. Zainteresował się swoim polskim pochodzeniem i rozpoczął naukę języka, a w 1859 zdał egzamin maturalny i rozpoczął studia historyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Albertyna w Królewcu.
"Wiarę, mowę ukraść mi mogliście,
Ale serca z piersi nie wyrwiecie.
Serce me zostanie zawsze polskie!"
Wojciech Kętrzyński "W ojczystym kraju"
W 1861 przeprowadził urzędową zmianę nazwisko na – Wojciech Kętrzyński, a wraz z nim zmiany nazwiska dokonało również jego rodzeństwo. Zaangażował się w działalność patriotyczną i uczestniczył w powstaniu styczniowym organizując transport broni. W dniu 11 września 1863 został aresztowany i uwięziony w Olsztynie. Po początkowym uwolnieniu od zarzutów, aresztowano go ponownie 6 października i osadzono w więzieniu Moabit w Berlinie. Jego sprawa była później rozpatrywana w wielkim procesie 135 Polaków w Berlinie gdzie został mu przedstawiony zarzut zdrady stanu, od tego zarzutu został uniewinniony, ale 23 grudnia 1864 został skazany na rok więzienia w twierdzy kłodzkiej.
Po wyjściu z więzienia szukał pracy w różnych miejscach gdyż władze pruskie odmawiały mu zatrudnienia na terenach, gdzie mieszkali Polacy. W 1868 roku opublikował w "Gazecie Poznańskiej" pracę "O Mazurach". W latach 1868–1870 pracował w Kurniku pod Poznaniem jako bibliotekarz. W 1869 roku został członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
W 1873 roku rozpoczął pracę w Zakładzie im. Ossolińskich we Lwowie, od 1874 był kustoszem a od 1 listopada 1876 dyrektorem. W 1882 roku opublikował dzieło "O ludności polskiej w Prusiech niegdyś krzyżackich".
Wojciech Kętrzyński zmarł 15 stycznia 1918 roku i został pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
Pamięć Wojciecha Kętrzyńskiego uczczono, nadając w 1946 mazurskiemu miastu Rastembork nazwę Kętrzyn.
Galeria zdjęć
