Zespół Klasztorny Bernardynów
Kościół Bernardynów pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony z fundacji Mikołaja Spytka Ligęzy w l. 1624-29 na miejscu dawnego kościółka drewnianego, o którym Ligęza sądził, że wybudowany został w 1513.
Datę tę powtarzają liczne publikacje, zwłaszcza związane z kultem cudownej figury Matki Boskiej z Dzieciątkiem, tzw. Rzeszowskiej. Jest to jednak informacja błędna, gdyż kościółek ten wymieniony już był w dokumencie z 1475, z tego też czasu pochodzi wspomniana figura.
Równocześnie z kościołem wybudowano wówczas drewniany piętrowy budynek klasztorny „na podmurowaniu” z 2 sklepionymi piwnicami oraz budynki gospodarcze, całość później otaczając warownym ogrodzeniem. Świątynia wzniesiona bowiem została jako budowla obronna, o czym do dziś zaświadczają regularnie rozmieszczone pod gzymsem strzelnice „kluczowe” (podobne w formie do dziurki od klucza).
W układzie fortyfikacji miejskich budowanych w tym czasie przez Ligęzę zespół klasztorny Bernardynów był niezależnym, wysuniętym fortem (cytadelą), dziełem narożnym, osłaniającym 2 fronty obwarowań miejskich północny i zachodni, a równocześnie strzegącym dojazdu do bramy Murowanej na Kłapkówce. Zapewniał on wreszcie ochronę niezwykle ważnego dla bezpieczeństwa miasta „upustu”, który stabilizował poziom wody w Jeziorze Bernardyńskim, osłaniającym zachodni front fortyfikacji miasta i zasilającym w wodę fosę zamkową.
Dodatkowe zadania spełniała w tym zespole wieża kościelna, będąca stanowiskiem obserwacyjnym, sygnalizacyjnym i artyleryjskim: półokrągłe otwory okienne na najwyższej kondygnacji wieży, bezpośrednio pod hełmem, są w istocie strzelnicami ulokowanej tam działobitni. Klasztor ze swymi urządzeniami obronnymi pełnił zarazem rolę refugium, dając w razie niebezpieczeństwa schronienie ludności Przedmieścia Krakowskiego, czyli Woli (Wolicy).
Galeria zdjęć
