Zamek
Najstarszym i najbardziej okazałym zabytkiem Olsztyna, będącego stolicą Warmii, jest gotycki zamek, którego budowę rozpoczęto około 1348 roku. Zamek był własnością kapituły warmińskiej, pełnił funkcję obronną oraz był siedzibą administratora dóbr kapituły. Najsławniejszym mieszkańcem, a zarazem administratorem był Mikołaj Kopernik, który mieszkał tu w latach 1516-1521. Na jednej ze ścian krużganku zachowała się oryginalna tablica astronomiczna będąca pamiątką po pobycie sławnego astronoma.
Zamek przez wieki był sercem Olsztyna, który systematycznie rozwijał się wokół jego warownych murów. Budowa zamku zajęła wiele lat i początkowo jego bryłę tworzyło tylko skrzydło północne ukończone w II połowie XIV w. Skrzydło południowe wraz z okrągłą 30-to metrową masywną wieżą zostało wybudowane w połowie XV wieku.
Olsztyński zamek do 1454 roku był pod wojskową pieczą krzyżaków, dlatego też był częstym obiektem ataków i działań wojennych. Jego obronny charakter i przydatność jako budowli obronnej została potwierdzona już w 1356 roku podczas bezskutecznej próby zdobycia przez Litwinów. W 1410 roku, po bitwie pod Grunwaldem, na dwa miesiące zamek bez walki został zajęty przez oddziały polskie. Ponownie wojska polskie zdobyły zamek po oblężeniu w 1414 roku. W czasie wojny trzynastoletniej zamek przechodził z rąk do rąk i dopiero na mocy pokoju toruńskiego w 1466 roku przypadł Polsce wraz z całą Warmią. Ostatnią próbę oblężenia zamku wojska zakonu podjęły w 1521 roku, jednak dobrze przygotowana obrona zniechęciła ich do walki.
W latach 1756-1758, w stylu późnego baroku, do istniejących murów obronnych dobudowano otynkowane wschodnie skrzydło mieszkalne. W 1772 roku w czasie I rozbioru Polski zamek był w rękach pruskich. W II połowie XIX wieku zamek przeszedł remont generalny, a na początku XX wieku przeszedł przebudowę.
Obecnie zamek tworzą dwa gotyckie skrzydła połączone, od strony Łyny, murem kurtynowym oraz skrzydło późnobarokowe, przez które prowadzi wejście na dziedziniec.
W zamku swoją siedzibę ma Muzeum Warmii i Mazur, które w komnatach zamkowych organizuje wystawy stałe i czasowe.
Galeria zdjęć
