Muzeum dzwonów i fajek
Powstałe we wrześniu 2001 roku Muzeum Dzwonów i Fajek mieści się w obrębie Starego Miasta, w późnobarokowej Wieży Zegarowej. Wieża ta była wzniesiona w latach 1775-1777 jako dzwonnica unickiej katedry i po kasatach józefńskich przeszła na własność miasta. W roku 1983 stała się własnością Muzeum Narodowego Ziemi Przemyskiej, a ostatni remont sprawił, że osiem jej kondygnacji przystosowano do funkcji wystawienniczych i urządzono ekspozycję zabytków ludwisarstwa i fajkarstwa – wyrobów, z których nasze miasto słynęło i słynie w kraju i za granicą.
Ekspozycja fajek, umiejętnie wkomponowana w architekturę Wieży, ulega stopniowo modyfkacji, co ma związek przede wszystkim ze znacznym powiększeniem kolekcji o zakupy i dary. Na pierwszym piętrze prezentowane są fajki ze zbiorów muzealnych. Największą grupę stanowią artystyczne fajki z sepiolitu, które powstały w większości w XIX wieku na terenie ówczesnej monarchii austro-węgierskiej i w Niemczech.
Wśród nich zwraca uwagę fajka dekorowana epizodem z koroną św. Stefana, a także milenijna fajka węgierska według projektu J. Koppa, kilka fajek „z fałszywą datą”, liczny zespół fajek biedermeierowskich a także o formie ukształtowanej w ośrodku w Ruhla. Interesującym dodatkiem są drobne sprzęty i akcesoria fajczarskie.
Z drewnianych szczególnie cenna jest unikalna główka w kształcie głowy tajemniczego zwierzęcia, pełna humoru myśliwska fajka z Kelc na Morawach oraz zdobiona sceną rustykalną, należąca do lwowskiego cukiernika Sotschka.
Ekspozycja ludwisarstwa znajduje się na czterech kolejnych kondygnacjach Wieży, począwszy od drugiego piętra. Na pierwszej przedstawiono niezmieniony od średniowiecza proces powstawania dzwonu, a na trzech kolejnych – dzwony i inne wyroby ludwisarskie. Większe dzwony zawieszone są w szybie wieży na specjalnym, stalowym rusztowaniu. Wśród nich zwracają uwagę wyroby z warsztatów gdańskich i toruńskich z XVII i XVIII wieku: Gerharda II Beningka (1625), Beniamina I Wittwercka (1721), Immanuela Wittwercka (1751) oraz Nicolasa Petersilge (1759).
Z Przemyślem związane sa dwa dzwony z elementami herbu miasta: dzwon pochodzący z ratusza fundowany przez burmistrzów Czehowicza i Grzybowskiego z roku 1740 i odlany w obecności burmistrza Walerego Waygarta przez ludwisarza Jana Jaroszewskiego, dzwon z roku 1878. Interesujący jest też pięknie zdobiony dzwon z Daromina koło Sandomierza, wykonany w roku 1935 przez Ludwika Felczyńskiego w Przemyślu, prawdopodobnie na zamówienie ówczesnego papieża, Piusa XI.
Ekspozycje uzupełniają dokumenty i archiwalia dotyczące rodziny Felczyńskich, która od 1808 w Kałuszu, a następnie od 1915 roku w Przemyślu, jest związana z ludwisarskim rzemiosłem. Obecnie dzwony Felczyńskich powstają w dwóch odlewniach przemyskich i w Taciszowie koło Gliwic.
Na kolejnym piętrze prezentowane są dzwony okrętowe wypożyczone z Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku i Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni.
Galeria zdjęć
