Kościół św. Maternusa
W 1278 roku Jutta von Liebental otrzymała od księcia Jaworskiego Henryka IV przywilej pozwalający na sprowadzenie tu z Niemiec Benedyktynek oraz budowę klasztoru i kościoła. Jednocześnie książę nadał zakonowi we władanie kilka wsi, w tym Lubomierz, który swoją nazwę wziął od nazwiska fundatorki. Już w 1291 r. miejscowość otrzymała prawa miejskie i do czasu sekularyzacji klasztoru w 1810 roku stanowiła centrum dominium Benedyktynek.
Po pożarze, jaki doszczętnie zniszczył pierwotną drewnianą świątynię, w XIV w. wzniesiono kościół gotycki, którego doskonale zachowane elementy w postaci zakrystii, krużganków, kaplicy klauzurowej oraz dolnej kondygnacji wieży możemy podziwiać do dzisiaj.
W konsekrowanym w 1730 roku barokowym kościele pozostałości gotyckiej świątyni pełniły rolę klauzuli, czyli miejsca zamkniętego przed osobami świeckimi. Zwieńczeniem odbudowy kościoła stało się umieszczenie na ołtarzu głównym relikwii św. męczenników Benigniego i Viktorisa oraz ukończenie rokokowego chóru mniszek w 1775 roku.
Najbogatszym elementem wystroju kościoła jest ołtarz główny nieznanego autorstwa zdobiony przez płaskorzeźbę ukazującą scenę WNMP. Postać matki Bożej adorowana jest przez figury św. Benedykta i jego siostry św. Scholastyki. Wśród pozostałych figur na ołtarzu znajdują się przedstawienia św. Wacława, św. Maternusa, św. Bernarda, św. Floriana, św. Barbary i św. Jadwigi. W prezbiterium znajdują się ponadto dwa ołtarze, po lewej stronie św. Benedykta, po prawej św. Karola Boromeusza. Przy obrazie św. Karola w barokowym relikwiarzu wyeksponowane zostały relikwie pierwszego stopnia św. Franciszka z Asyżu, św. Teresy z Avilli oraz św. Ojca Pio. Sklepienie nawy głównej kościoła zdobią freski autorstwa Georga Wilhelma Neunherza przedstawiające sceny: Przemienienia Chrystusa, Wniebowstąpienia i Wniebowzięcia NMP. Po bokach malowidła sklepienne innych autorów ukazują sceny z życia Chrystusa. Na okrągłym sklepieniu prezbiterium płaskorzeźby przedstawiają 12 apostołów oraz czterech doktorów kościoła.
Na emporze nad wejściem głównym stoją pokaźne organy z 1797 roku zdobione przez herb fundatorów – rodziny von Schaffgotsch. Po lewej stronie na filarze w 1765 umieszczona została kazalnica z postaciami ewangelistów i doktorów kościoła. Ponadto w barokowej części kościoła znajduje się 6 kaplic bocznych z ołtarzami autorstwa miejscowego rzeźbiarza Józefa Friedricha, do których obrazy malował Jeremiasz Knechtl.
Od północy do prezbiterium przylega kaplica Matki Bożej Szkaplerznej. W 2016 roku został w niej umieszczony relikwiarz zawierający relikwie pierwszego stopnia kilkuset świętych, wśród których znajdują się m.in. kości 6 apostołów, św. Maternusa oraz prawdopodobnie fundatorki kościoła opatki Marty Tanner. Relikwie przez dziesiątki lat pozostawały ukryte w budynkach dawnego kompleksu klasztornego i na strychu miejscowej plebanii. Wraz z relikwiami odnaleziono dokumenty zawierające informacje na ich temat. Jest to obecnie największy zbiór relikwii pierwszego stopnia w Polsce.
Za ołtarzem głównym zaczyna się gotycka część kościoła. Pierwszym pomieszczeniem jest zakrystia, której sklepienie wspiera się na kamiennych kolumnach. Obecny wystrój zakrystii stanowią XIX-wieczne meble oraz sprzęty liturgiczne z XVIII-XX wieku. Przez okno zakrystii widoczny jest dawny ogród klasztorny odgrodzony od miasta wysokim kamiennym murem. Po drugiej stronie prezbiterium znajdują się drzwi do dawnej kaplicy św. Krzyża, z której wyjście prowadzi do wirydarza krużgankowego. Krużganki mają znakomicie zachowane krzyżowo-żebrowe sklepienie. Z krużganków kręte schody prowadzą do chóru mniszek. Kaplica posiada bardzo bogate zdobienia w drewnie, znakomicie zachowane stalle z herbami lokalnych rodów szlacheckich. W centralnym miejscu znajduje się ołtarz poświęcony zesłaniu Ducha Świętego. Po obu stronach ołtarza podziwiać można szklane relikwiarze ze szczątkami męczenników: św. Benigniego i Viktorisa.
W kolejnym pomieszczeniu wystawionych zostało kilkadziesiąt zabytkowych paramentów liturgicznych, lichtarzy oraz krucyfiksów, z których najstarszy pochodzi z XVII w.
W jednym z pomieszczeń podziwiać można kolekcję kilkudziesięciu zabytkowych szat liturgicznych. W znacznej części są to wykonane ręcznie dzieła miejscowych zakonnic. Najstarsze ornaty pochodzą z połowy XVI stulecia, najnowsze z okresu dwudziestolecia międzywojennego.
W dawnej kaplicy adoracji w nienaruszonym stanie zachował się XIX wieczny ozdobny piec kaflowy. Dziś w pomieszczeniu tym przechowywane są zabytkowe obrazy świętych, fragmenty chorągwi i baldachimy niegdyś użytkowane w tutejszej parafii. Oryginalny element wystroju kaplicy stanowi drewniana XVIII-wieczna figura madonny.
Galeria zdjęć
