Historia Iławy
Iława została założona w 1305 roku przez komtura krzyżackiego Siegharda von Schwarzburga. Dokument lokacyjny z tego roku zaginął. Zachowały się jedynie jego ponowienia, które były uzupełnieniem dokumentu z początku XIV wieku.
Jeszcze w XIV wieku miasto otoczone zostało murami obronnymi. Do Iławy prowadziły dwie bramy: od wschodu Lubawska lub Polska, od zachodu Prabucka. Od północy fortyfikacje wzmacniała też wieża bramna – tzw. Brama Wodna. W południowo-wschodnim kącie murów miejskich pobudowano kościół, który pełnił też funkcje obronne. Niedaleko obiektu znajdował się dwór urzędników krzyżackich. Mury miasta zabezpieczone zostały fosą.
W połowie XV wieku, z uwagi na bezlitosną politykę Krzyżaków, Iława wraz z innymi miastami zakonnymi stanęła po stronie Związku Pruskiego. Po klęsce pod Chojnicami z września 1454 roku, miasto zmuszone było wrócić na stronę krzyżacką. Po podpisaniu II pokoju toruńskiego w 1466 roku Iława pozostała w granicach Prus Zakonnych, będącym lennem króla Polski. Po Hołdzie pruskim Iława znalazła się w Prusach Książęcych, które pozostawały lennem Rzeczypospolitej.
Do końca XVII wieku liczba mieszkańców Iławy nie przekraczała 1000 osób. W 1706 roku miasto musiało zmierzyć się z wielkim pożarem, po którym przetrwały tylko budynki ceglane. Wiele zniszczeń przyniosły również wojny polsko-szwedzkie i napoleońskie.
XVIII i XIX wiek był dla miasta okresem szybkiego rozwoju. Wzrost liczby ludności oraz ożywienie gospodarcze pojawiły się po otwarciu połączenia kolejowego z Toruniem, Olsztynem, Mławą, Malborkiem i Brodnicą oraz wybudowaniu nowych dróg do Susza, Lubawy, Zalewa i Ostródy. Ożywieniu gospodarczemu sprzyjało również otwarcie w 1860 roku odgałęzienia Kanału Elbląskiego.
Po I wojnie światowej zgodnie z postanowieniami traktatu wersalskiego na Warmii, Mazurach i Powiślu odbył się plebiscyt, mający zadecydować o przynależności państwowej do Polski lub Niemiec. Za przynależnością do Polski w Iławie opowiedziało się jedynie 5% mieszkańców.
W dniu wybuchu II wojny światowej Iława liczyła 13000 mieszkańców. W czasie trwania wojny w okolicach głównego dworca PKP mieścił się obóz pracy oraz obóz karny dla więźniów ze Sztumu.
W styczniu 1945 roku na terenie miasta nie toczyły się walki. Miasto zostało zniszczone już po zajęciu przez Armię Czerwoną.
W 1945 roku Iława stała się polskim miastem. Pierwszym Przewodniczącym Miejskiej Rady Narodowej został Ludwik Krzyżak, kolejnymi Bolesław Zubek, Adam Dzierżawski i Jerzy Fajkowski. Miasto powoli odbudowywało się z wojennych zniszczeń.
Galeria zdjęć
