Historia Kamienia Pomorskiego
Ziemia Kamieńska to bardzo stary teren osadniczy. Miasto ma ponad 1000 letnią historię. W IX-XII wieku Kamień był grodem obronnym i strzegł drogi wodnej prowadzącej nad Bałtyk. Mieszko I w 967 roku włączył całe państwo Wolinian - łącznie z Kamieniem - do Polski. Na wzniesieniu, nad Karpinką rezydowali władcy Pomorza Zachodniego; tu miał swój zamek pierwszy historyczny władca słowiański tych ziem - Warcisław I, podporządkowany Polsce.
Dzieje miasta wiążą się szczególnie z czasami Bolesława Krzywoustego. W 1124 roku z polecenia Bolesława Krzywoustego przybyła na Pomorze misja chrystianizacyjna Ottona z Bambergu.
W roku 1140 papież Innocenty II ustanawia biskupstwo w Wolinie. Pierwszym biskupem zostaje kapelan Bolesława Krzywoustego, Wojciech. Wolin jest siedzibą biskupią niespełna 36 lat. Zniszczenie miasta przez Duńczyków przesądziło o przeniesieniu w roku 1175 stolicy do Kamienia Pomorskiego. Pomorze, a w tym i Kamień, zagrożone były częstymi najazdami duńskimi. W okresie walk (1170 - 1185) poważnemu zniszczeniu uległo zarówno miasto, jak i jego okolice. Nie uzyskując pomocy dworu polskiego, książe Bogusław II poddaje w 1186 roku Pomorze pod zwierzchnictwo duńskie.
W 1228 roku osiedlili się tutaj sprowadzeni z Krakowa dominikanie, co świadczy o ścisłym związku z Polską.
5 stycznia 1274 roku Kamień otrzymuje z rąk księcia Barnima I prawa miejskie (lubeckie). Nowe polokacyjne miasto powstaje na starym obronnym podgrodziu słowiańskim, leżącym na zachód od katedry i jej zabudowań.
Nadanie praw miejskich zamknęło jeden i zapoczątkowało nowy etap w rozwoju miasta, trwający do 1478 roku, kiedy to Bogusław X jednoczy całe Pomorze Zachodnie.
Właściwą zabudowę Kamienia rozpoczęto po zniszczeniu grodu dokonanym przez Brandenburczyków w 1308 roku. W wyniku tego najazdu całe miasto wraz z katedrą spłonęło.
W pierwszej połowie XIV wieku zaczęto budować mury miejskie. Wzniesiono wokół miasta osiem wież obronnych, w tym trzy od strony Zalewu (rybacka, miejska, maślana). Od lądu otaczały miasto: mur, pięć wież i dwie fosy. Umocnienia te nie obejmowały katedry i zabudowań kapitulnych. Biskup kamieński obwarował swe posiadłości osobnym murem. Z biegiem czasu w obrębie miasta powstało szereg budowli sakralnych i świeckich (zabudowania dominikańskie i kościół św. Mikołaja). W XIV wieku wzniesiono także ratusz, będący siedzibą rady miejskiej, cechów i sądu ławniczego.
W 1637 roku umiera książe Bogusław XIV, a wraz z nim wygasa książęca linia Gryfitów na Pomorzu.
O wpływy na tej ziemi rywalizują Szwedzi i Brandenburczycy. W wyniku wojny trzydziestoletniej (1618 - 1648) wyniszczeniu i ograbieniu ulega całe Pomorze. Wojna nie oszczędziła tez Kamienia. Wycofujące się wojska cesarskie spaliły miasto. Katedrę i większość zabudowań kapitulnych zniszczono i częściowo splądrowano. W 1630 roku w czasie wojny 30-letniej miasto zajęli Szwedzi. Granica szwedzko-brandenburska przebiegała, na mocy traktatu Westfalskiego, nieco na wschód od Kamienia.
W 1679 roku Kamień przypadł Brandenburgii, traktującej zdobycze terytorialne jako bazę rolniczo-hodowlaną.
Po 1815 roku rozpoczął się tzw. "Ostflucht" (ucieczka ze wschodu). Tym razem dla mieszkańców Kamienia nastały długie lata spokoju. Następuje stopniowe ożywienie gospodarcze, choć podstawowym zajęciem mieszkańców miasta były w dalszym ciągu rzemiosło i rolnictwo. Mieszkańcy emigrowali na zachód, a nawet do Ameryki.
Od 1842 roku Kamień uzyskał połączenie żeglugowe ze Szczecinem, a w latach późniejszych wybudowano nowoczesne drogi bite do Trzebiatowa, Gryfic i Nowogardu; w 1892 roku tor kolejowy do Szczecina. Jednak rozwój miasta był powolny. Nawet odkrycie w 1876 roku źródeł solankowych i w związku z tym wybudowanie zakładu balneologicznego nie wpłynęło na większe ożywienie.
Po II wojnie światowej Kamień znalazł się w granicach Polski. Przejęto ruiny. Rozpoczęła się trwająca 30 lat odbudowa. Powstał nowy Kamień, licznie odwiedzany w ciągu całego roku przez turystów, którzy podziwiają cenne zabytki: odbudowany ratusz gotycki w centrum rynku, XVIII-wieczną budowlę ryglową - obecnie hotel, zachowane fragmenty średniowiecznych murów miejskich z Bramą i Basztą Wolińską oraz liczne inne obiekty, a przede wszystkim katedrę wraz z całym osiedlem katedralnym, które w 2005 roku wpisane zostało na listę pomników historii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Dziś za czynnik miastotwórczy uważa się rozwój uzdrowiska, turystyki, rzemiosła, rybołówstwa i rolnictwa w oparciu o naturalne walory ziemi kamieńskiej. Potwierdzają to współczesne dzieje miasta rozpoczynające się w dniu jego zdobycia 5 marca 1945 roku.
