Historia Kołobrzegu
Prawdopodobnie już w VII w. na Wyspie Solnej u wybrzeży Bałtyku istniała osada w, której potrafiono pozyskiwać sól z morza. Szybko stało się to źródłem bogactwa okolicznych mieszkańców. W IX wieku ok. 4 km od wybrzeża w dół rzeki Parsęty wzniesiono gród. Jego ślady do dziś można odnaleźć na przedmieściach miasta, na terenie dzisiejszego Budzistowa. Wokół grodu rozwijało się osadnictwo. Eksportowano stąd sól m.in. do Wielkopolski i na Śląsk. Miejscowi rzemieślnicy wyspecjalizowali się w obróbce żelaza, poroża i bursztynu, którym handlowali z wikingami.
Wieści o bogactwie grodu dotarły na Ostrów Lednicki. Wkrótce nad Parsętę przybyli woje Mieszka I. Gród został zdobyty i obsadzony załogą. Stał się silnym ośrodkiem władzy Piastów na Pomorzu Zachodnim.
Na zjeździe gnieźnieńskim w 1000 r. Bolesław I Chrobry wraz z cesarzem Ottonem III powołali arcybiskupstwo gnieźnieńskie, któremu podporządkowali biskupstwa w Krakowie i Wrocławiu. Wtedy także powstało biskupstwo w Kołobrzegu, a dzięki niemieckiemu kronikarzowi Thietmarowi z Merseburga znamy imię pierwszego biskupa: został nim Reinbern. Niezwykłe brzmienie miała nazwa jego diecezji: Salsae Cholobergiensis aecclesiae episcopus – kościół Soli Kołobrzeskiej. Kołobrzeg stał się stolicą biskupstwa, tym samym został wyróżniony i usytuowany na równi z takimi grodami jak Kraków, Wrocław czy Poznań.
Po śmierci Bolesława I Chrobrego Pomorze wróciło do pogaństwa i dopiero ok. roku 1107 za czasów panowania Bolesława III Krzywoustego ponownie znalazło się w granicach państwa piastowskiego.
W latach 30. XII w. Kołobrzeg znalazł się pod zwierzchnictwem cesarzy niemieckich. W latach 1187-1227, gdy w Polsce powiększało się rozbicie dzielnicowe, Pomorze z Kołobrzegiem znalazło się pod władzą Duńczyków. Związani z nim więzami krwi książęta zachodniopomorscy powoli odzyskali niezależność. 23 marca 1255 r. książę Warcisław III i biskup kamieński Herman von Gleichen lokowali bliżej wybrzeża nowe miasto na prawie lubeckim, zwolnione przez pięć lat z płacenia wszelkich należności. Opuszczono dawny gród, który w pamięci potomnych zachował się jako Stare Miasto. Jego teren wciąż strzeże swoich tajemnic. Znajdują się tam m.in. pozostałości katedry biskupa Reinberna, kościoła św. Ottona, kaplicy św. Piotra czy klasztoru Benedyktynek. Pamiątką po dawnych czasach pozostał kościółek św. Jana Chrzciciela, wymieniany w kronikach już w 1222 r.
W średniowieczu do miasta przybywali liczni osadnicy, zwłaszcza z Niemiec – m.in. z Lubeki i Gryfii. Na przełomie XIII i XIV w. Kołobrzeg był już silnym miastem hanzeatyckim. Wkrótce został otoczony murami i fosą, stając się ważnym ośrodkiem handlowym i gospodarczym. Równocześnie powoli znikał jego polski, słowiański charakter, ustępują żywiołowi niemieckiemu. W XVI w. władze miejskie zakazały m.in. przyjmować do cechów rzemieślników z Polski.
W połowie XVII w. nadbałtyckie potęgi Szwecja i Branderburgia zaczęły gotować się do walki z Austrią o panowanie w Rzeszy. Teren Pomorza Zachodniego stał się areną przemarszów wojsk i także działań wojennych. W okresie wojny trzynastoletniej (1618-1648) Kołobrzeg opanowały wojska szwedzkie. Opuściły miasto dopiero w 1653 r., odstępując na drodze układów Branderburgii. Wcześniej towarzysząca wojsku epidemia spowodowała śmierć ponad 3,5 tys. mieszkańców. W tym czasie miasto nad Parsętą zdominowane było przez niemiecki patrycjat. W drugiej połowie XVII w. Kołobrzeg otoczono potężnymi umocnieniami ziemnymi. Miasto stało się jedną z najsilniejszych twierdz regionu. W 1701 r., rada miasta przysięgła wierność królowi pruskiemu. Zerwanie stosunków z Polską oznaczało jednak dla mieszkańców miasta kryzys gospodarczy. Od wieków przynoszący dochody handel solą zaczął zamierać, a prywatni właściciele musieli odsprzedawać swoje zakłady. W okresie wojny siedmioletniej (1756-1763) miasto trzykrotnie oblegali Rosjanie. Zdobyli Kołobrzeg 17 grudnia 1761 r. i okupowali do 9 sierpnia 1762 r. Po zakończeniu wojny siedmioletniej Kołobrzeg powoli dźwigał się z zapaści.
Podczas wojen napoleońskich i ataku wojsk francuskich na Prusy, Kołobrzeg pozostał jednym z nielicznych, niezdobytych przez Francuzów skrawków państwa pruskiego. Armia francuska oblegała Kołobrzeg od 26 kwietnia 1807 do 2 lipca 1807 roku. Miasto bronione było skutecznie przez oddziały pod przywództwem Augusta von Gneisenau. Wojska napoleońskie odstąpiły od oblegania miasta dopiero po zawarciu traktatu pokojowego w Tylży.
W 1830 r. otwarto w Kołobrzegu pierwszy zakład kąpieli solankowych. Przebadana przez specjalistów solanka zawierała brom, jod, sód, jony wapni, żelaza, magnezu i inne korzystne dla zdrowia pierwiastki. Z rozmachem zaczęły powstawać coraz to nowe zakłady kąpieli solankowych. W kilkanaście lat miasto stało się znanym uzdrowiskiem w tej części Europy. Odbudowano ratusz, kolegiatę, powstało nowe kamienne molo portowe, wzniesiono nowy gmach Urzędu Miejskiego, otwarto teatr. Kołobrzeg uzyskał połączenie kolejowe ze Szczecinem, Gdańskiem, Poznaniem i Koszalinem. Pod koniec XIX w. ulice rozświetlały latarnie gazowe, a na początku XX w. zaczęły działać wodociągi. Kołobrzeg rozwijał się aż do wybuch II wojny światowej ciesząc się sławą znakomitego uzdrowiska.
Podczas działań wojennych w 1945 r. Kołobrzeg został doszczętnie zniszczony, 95% zabudowy obrócono w ruinę, gdyż w końcowym okresie II wojny światowej Niemcy ogłosili Kołobrzeg twierdzą i z wielką determinacją bronili miasta. Zniszczeń dopełniły działania Armii Czerwonej. Miasto zdobyto 18 marca 1945 r. Tego samego dnia uroczyście odnowiono zaślubiny z morzem, zapowiedź powrotu Pomorza do Polski.